تمامیت ارضی ایران از عصر صفویه به بعد که مذهب شیعه اثنا عشری رسمیت یافت ، بارها از شرق و غرب مورد تهدید قرار گرفت و در دوران قاجار علاوه بر آن ، استقلال سیاسی و فرهنگی ایران و فرهنگی ایران نیز با تهدید نرم مواجه بود که در هر دو مقطع مرجعیـت و روحانیـت شـیعه حضور چشم گیر و سرنوشت سازی داشته اند. در این مقاله تلاش می شود تا با روش تحلیلی - توصیفی و با اسـتفاده از منـابع کتابخانـه ای ، زوایایی از این نقش بسیار مهم و سرنوشت ساز در تاریخ ایران ، از هنگام شکل گیری دولت صـفویه تا پیش از وقوع انقلاب مشروطه بررسی و تبیین گردد. در نهایت ثابت می شود که نهاد مرجعیت و روحانیت به عنوان یکی از ظرفیت هـای عظـیم و بی نظیر قدرت نرم شیعه باعث شکست یا ناکامی تهدیدات سخت و نرم دشمنان بوده است و هرگاه که کشور تجزیه شد یا استقلال آن از میان رفت ، حاصل کوتـاهی ، بـی کفـایتی و خیانـت شـاهان و دولتمردان و بی توجهی آنها به رهنمودهای روحانیت بوده است .
noormags.ir