انواع تاریخ نگاری(۳)
سفرنامه، یادداشتهای روزانه، خاطرهنگاری یا گزارش سفر
- مهماننامه بخارا، فضلالله بن روزبهان خنجی
- بدایع الوقایع، زینالدین محمود واصفی
- دون ژوان ایرانی، اروج بیک بیات
- سفینه سلیمانی محمد ربیع بن محمد ابراهیم نصیری
- نوشتههای موسی بیگ در سفر به هلند
- سفرنامه محمدرضا بیگ و سرگذشت او در سفر از ایران تا پاریس ...، مریسن هربت
- زبور آل داود (شرح ارتباط سادات مرعشی با سلاطین صفویه) سلطان هاشم میرزا پسر شاه سلیمان ثانی.
هنرنگاری
- گلستان هنر، قاضی احمد قمی
- صریح الملک، عبدی بیگ شیرازی
- روضه الصفات، عبدی بیگ شیرازی
- دوحه الاذهار، جنه الاثمار، زینه الاوراق، عبدی بیگ شیرازی
- مجمع الخواص، صادقی بیگ افشار
- قانون الصور، صادقی بیگ افشار
- دیباچه گواشانی بر مرقع بهرام میرزا، دوست محمد گواشانی، دیباچه قصه خوان بر مرقعی از شاه طهماسب
حماسههای تاریخی
- تصرف قلعه نور، (به دست شاه عباس اول)
- سفرنامه فرخنده یا سفرنامه بغداد (درباره جنگ های سلطان سلیمان عثمانی برای فتح بغداد)
- اسماعیلنامه یا شاهنامه هاتفی، عبدالله هاتفی
- شاهنامه اسماعیل (شاهنامه ماضی، شاهنامه قاسمی)، قاسم قاسمی گنابادی
- شاهنامه طهماسب (شاهنامه نواب عالی) قاسم قاسمی گنابادی
- شاهنشاهنامه (درباره شاه اسماعیل)، کمالالدین شیرعلی بنایی هروی
- شاهنامه بهشتی، مولانا بهشتی مشکوکی (در توصیف جنگ های سلطان مراد سوم عثمانی با سلطان محمد خدابنده)
- فتوح العجم، جمال بن حسن شوشتری (در باب فتح تبریز به دست عثمان پاشا در 993ق)
- فتحنامه عباس نامدار یا شاهنامه صادقی، صادقی بیگ افشار
- تاریخ شاه عباس یکم، منظومه بینام، گوینده ناشناس
- شاهنامه عیاسی، کمال سبزواری مشهور به افصح متوفی 1020ق، درباره شاه عباس.
- رزمنامه شاه اسماعیل با شبیک خان، ملا رفیع واعظ قزوینی مستوفی 1089ق.
- جروننامه، مولانا تقیالدین محمد شیرازی متخلص به قدری، درباره جنگ های شاه عباس در جزیره و تنگه هرمز با پرتغالیها.
- جنگنامه کشم (قشم)، سراینده ناشناس، به احتمال همان مولانا تقیالدین محمد شیرازی، متخلص به قدری.
- کارنامه یا گو و چوگان، سروده قاسمی، در مهارت چوگان بازی شاه (ظاهراً اسماعیل)
- شاهنشاهنامه، سراینده ناشناس، به روزگار شاه سلیمان صفوی.
- فتحنامه محمدطاهر وحید قزوینی، در ذکر فتح قندهار.
- فتوحات فریدونیه، محمدطاهر فرزند حسنخان بسطامی، در تاریخ جنگ های فریدون خان چرکس غلام خاصه شاه عباس.
- مکافاتنامه، از صاحب منصبان عصر شاه سلطان حسین صفوی، درباره سقوط صفویه.
- شرح حال رستم خان، از بیجن (بیژن) نامی، در سرگذشت رستم خان گرجی فرمانده سپاه ایران در جنگ¬های ایران عثمانی.
- فصلالخطاب، قطبالدین نیریزی، درباره حوادث پایان صفویه
- نورالمشرقین، عبدالله ثانی مشهور به بهشتی هروی، سفرنامه منظوم
- درّ نجف، میرزا زکی مشهدی متخلص به ندیم درباره حوادث پایان صفویه و فتنه افغان.
قصه حسین کردشبستری
مثنوی عاشق و معشوق، محمدطاهر وحید قزوینی، به نام شاه سلیمان صفوی سروده است.
نوشتههای اداری و منشآت
- تذکرةالملوک، میرزا سمیعا
- دستورالملوک، میرزا رفیعا (محمدرفیع انصاری)
- القاب و مواجب دوره سلاطین صفویه، میرزاعلی نقی نصیری
- مجمع الانشاء یا نسخه جامعه مراسلات اولی الالباب، حیدربیگ ایواوغلی.
- منشآت، عبدالحسین نصیری طوسی.
- تحفه شاهی یا مکاتیب زمانه سلاطین صفوی، عبدالحسین نصیری طوسی.
- منشآت السلاطین، فریدون احمد پاشا، معروف به فریدون بیگ، مُهردار سلطان مراد پسر سلطان سلیم دوم عثمانی.
- منشآت حسن خان شاملو
- منشآت (کتاب ترسل من منشآت خواجه اسکندر بیگ منشی)، اسکندربیگ ترکمان منشی.
- مجموعه ترسلات، میرمحمدحسین الحسینی تفرشی.
- منشآت، نسخه خطی بدون نام مولف.
- مجموعه مکاتیب مختلفه، برادرزاده اسکندربیگ ترکمان منشی.
- جُنگ، (حاوی نامهها و مکاتبات)، زینالعابدین یزدی.
- مکاتیب و منشآت خان احمد گیلانی
- منشآت وحید (انشای طاهر وحید)، میرزا محمدطاهر وحید قزوینی
- انشاء روح افزا، شاه طاهر دکنی
- اسناد فارسی ماتناداران فرمان های قرن 15 تا 16
- نسخه خطی شماره 4903 به نام شاه سلطان حسین و وزیر او، منشآتی است به نظم و نثر.
رسائل سیاسی
- حدایق السلاطین فی کلام الخواقین، علی فرزند طیفور بسطامی.
- تحفه سامی، محمدطاها حسنی حسینی طباطبایی.
- روضه الانوار عباسی، محمدباقر بن محمد مؤمن خراسانی، محقق سبزواری.
- تاربخ نگارستان، قاضی احمد غفاری کاشانی.
- تحفه عباسی، شیخ محمدعلی مؤذن خراسانی.
- تجلیات عباسی، محمدامین یزدی.
- رساله الوزراء یا رساله توصیف الوزراء.
- زینالعارفین، سیدمحمدبن سید قریش حسینی سبزواری.
- فصل الخطاب، قطبالدین سیدمحمد نیریزی شیرازی.
- مجموعه اخلاق و واقعیات شاه طهماسب ماضی.
- رسالههای متعدد خراجیه، به ویژه: قاطعة اللجاج فی تحقیق حل الخراج محقق کرکی، السراج الوهاج لدفع عجاج قاطعة اللجاج از شیخ ابراهیم قطیفی، رساله خراجیه ملا احمد اردبیلی (مقدس اردبیلی)، رساله فی حل الخراج از ماجد بن فلاح شیبانی.
- رسالههای متعدد صلاتیه (نماز جمعه).
- رسالههای ردّیه (بر مسیحیت، تصوف، عقاید بدعت آمیز و سایر مذاهب...).
- رساله آیینه شاهی، فیض کاشانی.
- دستورالوزرا، مولا سلطان حسین واعظ استرآبادی.
- همم الثواقب، علی نقی طغایی کمرهای.
- منهاج الولایه من کتاب نهج البلاغه، مولا عبدالباقی خطاط صفوی تبریزی.
- نزهةالملوک، سلیمان بن محمد بلغاری.
- قواعدالسلاطین، محمدعبدالحسیب آملی.
- قواعد سلطانی، سلطان محمد کاشانی.
- شاهد صادق، میرزا صادق بن محمد صالح اصفهانی.
- رساله در سلطنت، محمدیوسف ناجی.
- دستور سلطنت از یکی از سلاطین صفوی به والی عراق.
- رفیق توفیق، محمدعلی قزوینی.
ترجمهها و شرحهای متعدد از عهدنامه مالک اشتر و غرر و درر آمدی حاوی سخنان حضرت علی (ع).
+
شنبه ۸ شهریور ۱۳۹۳ ساعت ۰۹:۲۹
نظر شما