تطبیق نقوش زربفت های گورکانی هند با زربفت های صفوی فریده طالب پور سوسن خطایی چکیده شخصی پارچه های زربفت، گروه مهمی از پارچه های دوره صفوی است که تعداد قابل توجهی از آنها در موزه ها و مجموعه های روابط نگهداری م یشود. بافت پارچه زری به عنوان هنری ظریفه در ایران دوره صفویه بسیار مورد توجه قرارگرفت. در این دوره، های مناسبی بین پادشاهان صفویه و حکام گورکانی هند برقرار بود و هنرمندان دو کشور با یکدیگر ارتباط گسترده ای داشتند، لذا شیوه ها هنری آنها از یکدیگر تأثیر پذیرفتند به نحوی که می توان وجود نقش مایه های مشترکی را در منسوجات دو سرزمین، از جمله زربفت های زری صفویه است. مشخص کرد. مطالعه و بررسی این آثار، روشنگر تأثیرپذیری پارچه های زری هند از پارچه های در این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تاریخی، توصیفی و تطبیقی با استناد به منابع کتابخانه ای و تصویری، تأثیرپذیری زربفت و گورکانی هند از آرایه های تزئینی و نقوش زری های دوره صفوی در ایران بررسی م یشود. مقاله حاضر می کوشد ضمن شناسایی و مقایسه نگاره ها و ترکیب بندی ساختار نقش زری های هندی گورکانی با زری های دوره صفوی، نقوش آنها را براساس مضامین بندی، طرح این منسوجات به نقوش دهد موضوعات بکار رفته در بافت پارچ هها، دسته بندی و شناسایی کند. این بررسی نشان می دهدگیاهان، تصویری، راه راه، لچک و ترنج دار و نوشته دار تقسیم میشود. در این پارچه ها از عناصر تزئینی گوناگونی مانند گل ها و تعدادی جانوران، پرندگان، انسان، اشکال هندسی و نوشته استفاده شده است. طرح و نقش زربفت های صفوی بسیار متنوع است و طرهای ایرانی شباهت بسیاری دارد. از زربفاتهای گورکانی، نقوش گلها و درختچه هایی دیده می شود که سبک آنها به گل ها و بوته های ایرانی شباهت دارد. واژگان کلیدیزربفت، طرح، آرایه های تزئینی، صفوی، گورکانیان هند.